A empresa de Enxeñería forestal, ASEFOR, leva máis de 14 anos desenvolvendo un novo enfoque sectorial. Un modelo de traballo, cuxos servizos viran ao redor da xestión sostible dos bosques con impacto positivo no territorio e as persoas que o conforman.
A pesar de ser unha compañía experta en sostibilidade, no 2024 decidiron sumarse ao programa Responsabilízate, pois tal e como apunta o seu xerente, Manuel Beiro, a incorporación a este permitiulles aprender e adoptar, a nivel interno, os criterios Ambientais, Sociais e especialmente de Bo Goberno (ASG).
1.- Asefor é unha empresa que ofrece servizos de asesoría dentro do sector forestal e ambiental. Que tipo de servizos?
Asefor é unha empresa de enxeñería, investigación e desenvolvemento, onde a innovación en produtos e servizos, como a conexión dixital do sector forestal, forma parte da misión e visión da compañía.
O nexo común de todo o desenvolvemento do traballo de Asefor é a certificación forestal sostible, un concepto integrado na responsabilidade empresarial das empresas que usan produtos de orixe bosque, que foi transformado. Con todo, a nosa empresa permítelles ir máis aló de obtención dunha acreditación ou un selo, achegando todo o potencial que as certificacións inclúen, co obxectivo de alcanzar unha verdadeira transformación de impacto sobre os bosques, produtores, empresas intermedias e industrias transformadoras.
2.- Un dos seus obxectivos é crear bosques máis sostibles, de que maneira?
A xestión forestal técnica vai ligada á sostibilidade do recurso. O recurso é un organismo (ecosistema) vivo. Poderiamos simplificar esta pregunta mediante a aplicación dos procedementos ou estándares dos esquemas de certificación, debido a que o seu obxectivo é a propia sostibilidade da xestión forestal.
Con todo, non chega con isto, porque o que nos interesa é a xestión integral, a conexión, comprensión e divulgación do coñecemento, para crear un concepto de sostibilidade global que xere un maior impacto. A conexión física entre os bosques (de distintos propietarios), debe estar replicada nun sistema dixital global que conecte a información para unha eficiencia real de impacto ambiental, social e económico, xerando canles ad hoc para todos os actores que interveñen no Sistema, co obxectivo común da sostibilidade.
Cando falamos de certificación forestal sostible, intervén o sistema de control e verificación, mediante a auditoría dun terceiro independente. O noso traballo é ser o suficientemente robustos nos procesos e ser tamén transparentes. Por este motivo permitimos ao propio auditor entrar libremente no noso Sistema, pode facelo de forma autónoma para validar o cumprimento dos estándares e, se o considera, nos axude con ideas de mellora.
3.- Desde ao ámbito ambiental, podería comentarnos sobre algún proxecto no que implementasen tecnoloxías innovadoras para a conservación da biodiversidade?
O procedemento de control para a conservación de áreas sensibles, especial protección ou superficies de reserva forma parte do ámbito da certificación, onde existen capítulos específicos en canto ao impacto positivo na biodiversidade.
En canto a tecnoloxías innovadoras, existen dúas liñas de traballo en Asefor, que teñen que ver coa implantación do cálculo de sumidoiros de carbono (CO2) en masas forestais, dentro do aplicativo dixital Bikenta, que integra o uso forestal ou modelo silvícola a través de datos científicos de diversas fontes, este proxecto chámase BiomaisCO2, e cuxos resultados se poderán ver este ano.
Doutra banda, dispoñemos dun ecosistema dixital de patrocinios para a recuperación ou mantemento de diversos servizos dos ecosistemas, entre eles a biodiversidade, de forma que se conecte o territorio coas empresas a través dos seus programas de RSC, para facilitar a adopción de criterios ASG concretos, medibles e verificables por terceiros. Este proxecto é transversal, está dirixido a propietarios, xestores técnicos, empresas e verificadores, onde o primeiro punto da cadea é a proposta ou acción a realizar e a definición do impacto ambiental e social perseguido.
4. De que maneira ASEFOR fai que os seus proxectos (do ámbito forestal) repercutan positivamente en las comunidades locais?
A intención dos servizos que ofrece Asefor é que sexan de utilidade para todos os integrantes da contorna forestal. Áreas rurais, propietarios, e tamén a aquelas empresas que ofrecen servizos aos mesmos. Estas empresas adoitan estar situadas na mesma contorna e son, á súa vez, beneficiarias do concepto integrador de Asefor.
Poñemos ao dispor, tanto de pequenos propietarios como de propietarios comunitarios (comunidades de montes veciñais), ferramentas dixitais que lles simplifica a xestión, e ofrécelles coñecemento actualizado, tanto do valor económico dos seus produtos como dos espazos para conservar ou outros servizos que xeran.
5.- Como ben comentou, no ámbito forestal, as certificacións xogan un papel importante para avanzar cara a unha xestión máis sostible, cales son as principais certificacións coas que traballan?
En xestión forestal sostible existen dous selos internacionais, o FSC e o PEFC, do que dispoñemos de senllos grupos de certificación que compoñen uns 40.000 propietarios. En canto á trazabilidade, tamén os seus homólogos grupos de Cadea de Custodia.
En canto a orixe sostible de biomasa para uso enerxético ofrecemos consultoría para obter o selo SURE, indicando a súa distribución e industria. Outro selo actual que tamén ofertamos é Pino de Galicia. En canto á implicación da empresa na sostibilidade e normativas máis actuais (e obrigatorias), está o traballo en adaptación a cumprir coa EUDR, regulamento europeo que pretende evitar o comercio de produtos que contribúan á deforestación en áreas boscosas do planeta.
6.- Galicia é a primeira potencia forestal de España e a novena de Europa, o sector galego tamén é referente en sostibilidade?
Poderiamos dicir que si. Existen numerosas leis que fomentan a conservación dos ecosistemas, a biodiversidade e os espazos protexidos. Debemos afirmar que é necesario xestionar o territorio forestal e obter produtos do mesmo para contribuír á súa propia protección.
Cada vez dispoñemos de maior territorio forestal certificado, e isto é unha garantía de que as cousas se fan ben, pero debemos estar vixiantes e promover o coñecemento das dinámicas naturais (contexto de cambio climático, entre outros.), para evitar desequilibrios, que poidan afectar os aspectos ambientais, sociais ou económicos que se inclúen no concepto de sostibilidade, ou desenvolvemento sostible.
Existe unha serie de ameazas globais que afectan á sostibilidade (mantemento da actividade humana coa conservación dos ecosistemas naturais), como son o cambio climático, que impactará non só no clima ou a temperatura, senón tamén na aparición de novas pragas ou enfermidades, ou a desaparición das condicións naturais de vida de especies animais ou vexetais de cada área xeográfica e a proliferación de incendios forestais de maior intensidade. A contaminación de augas continentais, contaminación atmosférica tamén son cuestións que poden ser abordadas de forma positiva a través da xestión forestal, activa, respectuosa e necesaria que contribúa a mitigar os seus efectos.
7.- No ámbito máis interno, de que maneira Asefor aplica os criterios ASG na súa propia xestión empresarial?
Promovemos a creación de postos de traballo cualificados nunha actividade nova, non presente en organizacións similares, con fins moi concretos. Iso permítenos estar en contacto cos nosos clientes e chegar aos usuarios con maior facilidade. Promovemos a conciliación familiar e liberdade horaria na maioría dos postos de traballo da nosa organización. Realizamos cursos formativos en acoso laboral, igualdade e xestión persoal.
Calculamos a nosa pegada de CO2 e estamos comprometidos coa súa compensación en durante este ano.
O feito de estar presentes no programa Responsabilízate é unha forma de aprender sobre os pasos que nos quedan para chegar a ser unha empresa que integra o ASG na nosa organización, e con iso servir de exemplo para outras que buscan un maior beneficio empresarial a través da implantación de criterios sostibles que, sen dúbida, repercute en positivo na rendibilidade e continuidade de todas as organizacións, grandes e pequenas.
8.- Entón, aínda que traballan directamente no ámbito da sostibilidade, na actualidade están a formarse para aplicar criterios ASG ao seu modelo de negocio, que outros beneficios lles achega o participar no programa Responsabilízate?
Moitos, aínda que traballamos de forma nativa en sostibilidade ambiental e social, necesitamos aprender e adoptar criterios ASG como calquera outra empresa, sobre todo no aspecto de gobernanza. É moi interesante realizar esta reflexión interna e coñecernos, para daquela ser capaces de ofertar solucións de impacto positivo a outras organizacións, ás que queremos axudar a conseguir os seus obxectivos sostibles.